EnglishArabicBulgarianChinese (Traditional)FrenchGermanRussianTurkishPersianGeorgian
Turc Laboratuvar

Dioksinler Toplamı, Dioksin Ve Dioksin Benzeri Pcb’Ler Toplamı, Indikatör Pcb’Ler Toplamı (Gc-Hrms)

Kimyasal ifadesi ile dioksinler, iki oksijen köprüsü ile birbirine bağlanan ve içeriğinde iki klorlu benzen halkası bulunan bileşiklerin genel ismidir. PCB’ler ise (poliklorlu bifeniller) iki benzen halkasından oluşan bir molekül olan bifenile bağlı klor atomlarından oluşan organik bileşiklerdir.

Dioksinler, doğal olarak bulunmazlar. Klor bulunan bir ortamda 200 derecenin üzerinde organik maddeler yandığı zaman dioksinler oluşmaktadır. Çeşitli dioksin kaynakları bulunmaktadır. Örneğin, atık yakma tesisleri, tıbbi ve evsel atıkların bertarafı, termik santraller, petrokimya sektörü faaliyetleri, çimento fabrikaları gibi. PCB’leri meydana getiren kaynaklar ise şunlardır: elektrik kabloları ve elektronik malzemelerini stabilizasyon amacı ile PVC ile kaplama, yanma önleyici karışımlar ve ahşap inşa malzemeleri. Neticede PCB’ler insan yapımıdır ancak üretilmesi 1970’lerde yasaklanmıştır.

Dioksin tayin çalışmalarında birçok analiz yöntemi kullanılmaktadır. Bunlardan biri olan HR-GCMS analiz yöntemi, dioksin kaynağının tespit edilmesi için en iyi yöntemdir.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından 2015 yılında Türk Gıda Kodeksi Belirli Gıdalarda Dioksinlerin, Dioksin Benzeri Poliklorlu Bifenillerin ve Dioksin Benzeri Olmayan Poliklorlu Bifenillerin Seviyesinin Resmi Kontrolü İçin Numune Alma, Numune Hazırlama ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği (Tebliğ no: 2015/32) yayınlanmıştır. Bu tebliğ, belli gıdalarda bulunan dioksinler ve furanlar, dioksin benzeri poliklorlu bifeniller (PCB’ler) ve dioksin benzeri olmayan PCB’lerin seviyesinin kontrolü için gıdalardan örnek alma ve analiz yöntemi kriterlerini düzenlemektedir.

Sözü edilen tebliğde yem maddeleri, yağlar, et, süt ve balık gibi gıda ürünlerinde dioksin ve dioksin benzeri PCB’lerin net bir şekilde tanımlanması ve hesaplanması için doğrulama yöntemleri kullanılacağı belirtilmiştir. GC-HRMS yöntemi ile yapılan analizler doğrulama yöntemi kapsamında yer almaktadır.

Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal testler kapsamında GC-HRMS yöntemi ile gıda maddelerinde dioksinler toplamı, dioksin ve dioksin benzeri PCB’ler toplamı ve indikatör PCB’ler toplamı analizleri yapılmaktadır.